Ο Μιθριδάτης Δ', ο επονομαζόμενος Φιλοπάτωρ και Φιλάδελφος, (β' μισό 3ου αιώνα π.Χ. - α' μισό 2ου αιώνα π.Χ.) ήταν ηγεμόνας του Βασιλείου του Πόντου κατά την ελληνιστική περίοδο, μέλος της Μιθριδατικής Δυναστείας. Παραδοσιακά θεωρείται γιος και διάδοχος του βασιλιά Μιθριδάτη Γ', αν και οι πληροφορίες μας για την πρώιμη ποντική ιστορία είναι περιορισμένες με αποτέλεσμα η πατρότητά του να στηρίζεται σε υποθέσεις. Κατά τη διάρκεια της ολιγόχρονης βασιλείας του είναι γνωστό πως άσκησε φιλορωμαϊκή πολιτική, κληροδότημα της πολιτικής του αδερφού και προκατόχου του, Φαρνάκη Α'.
Ο Φαρνάκης Α' άσκησε έντονη επεκτατική πολιτική σε βάρος των γειτονικών του κρατών, με κυριότερο αντίπαλο τους αδερφούς βασιλείς της Περγάμου, Ευμένη Β' και Άτταλο Β'. Κάτω από το βλέμμα της Ρώμης, τα βασίλεια αυτά ήρθαν σε σύγκρουση την περίοδο 183 – 179 π.Χ., στον οποίο ενεπλάκη και η Καππαδοκία. Το τέλος του πολέμου βρήκε τον Πόντο εξαντλημένο οικονομικά και στρατιωτικά, με αποτέλεσμα την υπογραφή συνθήκης ανάμεσα στους βασιλείς Ευμένη Β' της Περγάμου, Προυσία Β' της Βιθυνίας και Αριαράθη Δ' της Καππαδοκίας από τη μία πλευρά και το ποντικό κράτος από την άλλη. Στη συνθήκη ειρήνης αναφέρονται από κοινού τα ονόματα των Φαρνάκη Α' και Μιθριδάτη Δ', αφήνοντας υπόνοιες πως τα αδέρφια συμβασίλευαν εκείνη την εποχή ή έστω μοιράζονταν την επίβλεψη των πολεμικών επιχειρήσεων. Αυτή είναι και η πρώτη από τις αναφορές που διαθέτουμε αναφορικά με το Μιθριδάτη Δ', η οποία απαντάται στο έργο του ιστορικού Πολύβιου. Το ίδιο απόσπασμα αναφέρεται στην πολεμική αποζημίωση που κατέβαλε ένας σατράπης της Αρμενίας, υπό το όνομα Μιθριδάτης, αν και παραμένει άγνωστο αν ταυτίζεται με τον υπό εξέταση αδερφό του Φαρνάκη.
Το τέλος του πολέμου βρήκε τον Πόντο εξασθενημένο οικονομικά, κατάσταση από την οποία κατάφερε ωστόσο να ανακάμψει. Έκτοτε ο Φαρνάκης δεν πραγματοποίησε περαιτέρω κατακτητικούς πολέμους, ωστόσο αύξησε την επιρροή του στην ευρύτερη περιοχή του Πόντου μέσω διπλωματικών ελιγμών. Ο Φαρνάκης απεβίωσε τελικά σε άγνωστη ημερομηνία, που με επιφύλαξη προσεγγίζει το 172 π.Χ. Στο θρόνο τον διαδέχτηκε ο αδερφός του, Μιθριδάτης Δ', ο οποίος παρέμεινε πιστός στη συνθήκη του 179 π.Χ., ασκώντας κατ’ επέκταση φιλορωμαϊκή πολιτική (η Πέργαμος άνηκε στους ένθερμους συμμάχους της Ρώμης).
Το 159 π.Χ., ο Άτταλος Β' διαθέχθηκε τον αδερφό του Ευμένη Β', έχοντας πρωταγωνιστήσει στις πολιτικές εξελίξεις του παρελθόντος ως στρατιωτικός και διπλωμάτης της Περγάμου. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του ήρθε σε σύγκρουση (156 – 154 π.Χ.) με τον Προυσία Β' τον Κυνηγό, ηγεμόνα της Βιθυνίας. Ο Πολύβιος μας μεταφέρει την πληροφορία ότι ο Μιθριδάτης, τηρώντας τη συνθήκη του 179 π.Χ. με το περγαμινό βασίλειο, απέστειλε στον Άτταλο στρατιωτική βοήθεια. Η έκβαση του πολέμου υπήρξε ευνοϊκή για τους συμμάχους.
Δεν έχει καθοριστεί η ημερομηνία θανάτου του Μιθριδάτη, ούτε είναι γνωστές άλλες πληροφορίες αναφορικά με απογόνους του. Στο θρόνο τον διαδέχτηκε ο Μιθριδάτης Ε' ο Ευεργέτης, ο οποίος πιθανολογείται πως υπήρξε ανηψιός του, ως γιος του Φαρνάκη Α'.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου